Covid-19 ve sağlıklı beslenme hakkında bilinmesi gerekenler
Covid-19 ve sağlıklı beslenme hakkında bilinmesi gerekenler … “Bağışıklığı güçlendirmek için, WHO tarafından puanı en yüksek beslenme çeşidi olan “Akdeniz Tipi Beslenme” benimsenip, uygulanmalıdır. Her öğünde bol ve çeşitli renkte sebze…” detaylar haberimizde…
Covid-19 ve sağlıklı beslenme hakkında bilinmesi gerekenler
Özel İlgi Çoçuk Tıp Merkezi Uzmanı Diyetisyen Begüm Soydan anlattı…
Dünyayı ve ülkemizi derinden etkileyen COVID-19 salgınına karşı bireysel olarak yapacaklarımızın ilk başında fiziksel izolasyon, kişisel hijyen ve sonrasında sağlıklı beslenerek bağışıklığımızı güçlendirmek gelmelidir.
-Bağışlık sistemi nedir?
-Bağışıklık sistemi nasıl güçlenir?
-Bağışıklık sistemini güçlendirmek için beslenme tarzı nasıl olmalı ve hangi besinler tüketilmelidir?
-Bağışıklık sistemini güçlendirmek için hangi besin takviyeleri kullanılmalıdır?
Bağışıklık Sistemi Nedir?
Bağışıklık sistemi, çeşitli hücre ve proteinlerin karşılıklı etkileşimi ve ortak çalışması ile vücudu mikroplara karşı koruyan kusursuz bir savunma sistemidir. Bağışıklık sisteminin bütün hücreleri kemik iliğinde ortak bir kök hücreden gelişir ve bu hücreler, proteinler ile birlikte vücudun her yerine dağılmıştır.
Bağışıklık sisteminin temel görevi, vücudu hastalık yapan yabancı mikroplara karşı korumak ve aynı zamanda vücutta ömrünü tamamlamış ve hasar görmüş hücreleri yok etmektir. Yabancı olan yapılara karşı savaşır ve onları yok ederken, kendisinden olan yapıları korur.
Bağışıklık Sistemi Nasıl Güçlenir?
Bağışıklık sistemi de diğer vücut sistemleri gibi ortak çalışır. Tek başına sağlıklı beslenmek değil onu takip eden tüm sağlık önerilerine de uymak gerekir. Bu önerilerden bazıları;
• İdeal vücut ağırlığını korumak
• Sigara içmemek
• Düzenli egzersiz yapmak
• Stresi en aza indirmek
• Düzenli ve yeteri kadar uyumaya özen göstermek (en az 7-8 saat)
• Alkol tüketmemek veya sınırlı miktarlarda tüketmek
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek için Beslenme Tarzı Nasıl Olmalı ve Hangi Besinler Tüketilmelidir?
Bağışıklığı güçlendirmek için, WHO tarafından puanı en yüksek beslenme çeşidi olan “Akdeniz Tipi Beslenme” benimsenip, uygulanmalıdır. Her öğünde bol ve çeşitli renkte sebze, günde 2-3 porsiyon taze meyve, sağlıklı yağlar (zeytinyağı, vb.), çiğ kuruyemişler (ceviz, badem, vb.), günde 2 porsiyon süt ürünleri, haftada 2 kez balık, haftada 2-3 kez kurubaklagil, haftada 1-2 kez kırmızı et ve sınırlı miktarda şeker tüketimi önermektedir.
Bağışıklık sistemini güçlendiren besinlerden örnek vereceğim ancak unutulmamalıdır ki bağışıklığı güçlendiren tek bir besin yani tabiri caizse mucizevi bir besin yoktur ve yine unutulmamalıdır ki bağışıklık sisteminizi bir anda güçlendirmek mümkün değildir (sizin yaşam tarzınız ve beslenme alışkanlıklarınızla ilgili bir durumdur), yaşam tarzınızdaki değişiklerle zaman içerisinde güçlü bir bağışıklığa sahip olabilirsiniz.
– “BERRY” CİNSİ MEYVELER; yaban mersini, çilek, frambuaz, böğürtlen gibi meyveler yüksek antioksidan özelliklere sahiptir. Özellikle yaban mersini flavonoid açısından zengindir. Ve yapılan çalışmalara flavonoidlerin solunum yolunun bağışıklık savunma sisteminde önemli rol oynadığı belirlenmiştir. Bu meyvelerin tazesini bulmak zor olsa da dondurulmuş veya kurutulmuş türlerini de tüketebilirsiniz.
– KOYU YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER ve PANCAR; virüslerin hücre içinde parçalanması için doğal nitrik oksit içeren besinlerdir.
– SARIMSAK ve SOĞAN; sülfürlü bileşikler içeren bu besinler antioksidan özellikleriyle vücuttaki savaşın yarattığı yükü temizlerler. Diğer sülfürlü bileşikler içeren besinler: brokoli, lahana, karnabahar.
– ZENCEFİL ve ZERDEÇAL; antienflamatuar ve antioksidatif özelliğe sahiptirler. Yemeklerinize baharat olarak ekleyebilir veya çaylarını tüketebilirsiniz.
– YEŞİLÇAY; soğuk algınlığı riskini azaltabilen flavonoidler içermektedir. Ayrıca, kandaki lipit seviyeleri üzerine olumlu etki ederek, kolesterolü ve trigliserit değerlerini düşürmeye yardımcıdır.
****
– YOĞURT ve KEFİR; son yıllarda yapılan birçok araştırma probiyotik etki gösteren besinlerin bağırsak florasını geliştirerek bağışıklık sistemini güçlendirdiğini göstermektedir. Yine yakın bir tarihte yapılan araştırmada, düzenli probiyotik içeren besinleri tüketmenin bakterilerle savaşma, enflemasyonu azaltma, antioksidan aktivitesinin arttırılması gibi durumlara da olumlu katkı sağladığını göstermektedir.
– YULAF EZMESİ; beta glukan açısından zengindir. Yapılan araştırmalar beta glukan’ın bağışıklık sistemini destekleyici , kanser tedavilerinde, mikrobiyal enfeksiyonlarda, diyabet ve yüksek kolesterol tedavilerinde olumlu etkileri olduğunu göstermektedir.
– BADEM ve AYÇEKİRDEĞİ; bol miktarda E vitamini içerirler. E vitamini serbest radikallerle savaşarak bağışıklık sisteminin fonksiyonunu geliştirmektedir.
– C VİTAMİNİ İÇEREN BESİNLER; portakal, greyfurt, mandalina, kivi gibi asit içeren meyveler ve kırmızıbiber, brokoli, karnabahar, alabaş turpu gibi besinler c vitamini içeren besinlere örnek olarak gösterilebilir. C vitamini bağışıklık sisteminin işlevini geliştirebilmektedir. Burada önemli bir noktanın altını çizmek istiyorum; ilaç kullanan bireylerde fazla greyfurt tüketimi yan etkilere yol açabilmektedir. Düzenli kullandığınız bir ilaç varsa greyfurt tüketiminden önce mutlaka hekiminize veya diyetisyeninize danışınız.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek İçin Hangi Besin Takviyeleri Kullanılmalıdır?
En başında şunu belirtmeliyim ki, bu süreçte herkes besin takviyesi kullanmak zorunda değildir. Eğer kullanılmak isteniyorsa da bunun mutlaka bir uzman kontrolünde kullanılmasını tavsiye ederim.
Bir beslenme uzmanı olarak, hemen hemen her danışanıma önerdiğim “probiyotikler”, her zaman olduğu gibi bu süreçte de özellikle bağırsak florasını düzenleyip bağışıklığı destekleyici etkiye sahip olduğu için mutlaka günlük rutininize eklemenizi öneririm.
Beslenmenize ek olarak bağışıklık sistemini destekleyici vitamin ve mineral takviyeleri bulunmaktadır. Bunlar; Omega-3, D vitamini, C vitamini, çinko, magnezyum. Bu takviyeleri doktorunuz veya diyetisyeninizin kontrolünde, vücudunuzun ihtiyacına göre beslenmenize ek olarak kullanabilirsiniz. Bunlara ilave olarak kara mürver ekstresi, beta glukan, kuarsetin gibi destekler de kullanılabilir. Bu takviyelerin günlük alım miktarları kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Bu nedenle rakamsal olarak değer vermeyi uygun görmüyorum.
Her zaman söylediğimiz gibi bunlar mucizevi takviyeler değildir, bir anda bağışıklığınızı güçlendirmeyeceklerdir.
Güçlü bir bağışıklık için temel oluşturmada size yardımcı olacak takviyelerdir.
En kısa sürede sağlıklı günlere kavuşmak dileği ile sağlıkla kalın…
