Lozan’ın 100. yılında Batı Trakya Türkleri konuşuldu
Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü tarafından “Lozan’ın 100. Yılında Batı Trakya Türkleri” paneli düzenlendi.
Erdoğan DEMİR / EDİRNE (İGFA) – Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı ve Balkan Siyaseti ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Hüseyinoğlu ile Yeditepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gizem Alioğlu Çakmak’ın panelist olarak yer aldığı “Lozan’ın 100. Yılında Batı Trakya Türkleri” başlıklı çevrim içi bir panel gerçekleştirildi.
Balkan Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. İbrahim Kelağa Ahmet’in açılış konuşmasının ardından, “Lozan’dan Günümüze Batı Trakya Türklerinin Temel Meseleleri” başlıklı bir sunum gerçekleştiren Doç. Dr. Ali Hüseyinoğlu, ilk olarak Batı Trakya’daki Müslüman Türk azınlığın kısa tarihçesine, temel özelliklerine, önemli tarihlere ve kişilere, dönüm noktalarına değinerek tarihsel arka planı anlattı. Ardından özellikle 1990’lar sonrası Batı Trakya Türk azınlığının varlığının devamını sağlayan temel hususlardan eğitim, kimlik, dini özgürlükler, dinsel ve kültürel haklara değindi.
“Batı Trakya Türkleri, 1923’ten günümüze her daim Yunanistan’da resmi azınlık statüsüne sahip tek azınlık topluluğu oluşturmaktadır. Batı Trakya Türkleri, resmi azınlık statüsünü 1923 Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra kazanmışlardır” diyen Hüseyinoğlu, Yunanistan’ın Batı Trakya bölgesindeki temel iki demografik unsurun Türkler ve Yunanlılar olduğunu belirtti. 2021 yılında gerçekleşen son nüfus sayımına göre İskeçe, Rodop ve Meriç illerinde toplam nüfusun 346 bin 209 olarak kaydedildiğini belirten Hüseyinoğlu, bunun içerisinde yaklaşık 140 bin ile 150.000 bin civarında Türk’ün olduğunu söyledi. Hüseyinoğlu, özellikle 1990’lar sonrası Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler, AGİT gibi uluslararası kuruluşlarda, insan hakları ve azınlık hakları bağlamında, Batı Trakya Türkleriyle ilgili meselelerde birçok yerde Batı Trakya Türklerinin temsiliyetinin arttığını vurguladı.
Doç. Dr. Gizem Alioğlu Çakmak ise “Yunanistan’ın Avrupalılaşma Süreci ve Batı Trakya Türkleri” başlıklı sunumuyla Yunanistan’ın 1981 yılında Avrupa Birliği (AB) üyesi olmasıyla birlikte Batı Trakya Türkleri üzerindeki yansımasını değerlendirdi. Alioğlu Çakmak, Yunanistan AB’ye üye olduğu dönemde bugün AB’ye aday ülkeler için sunulan siyasi kriterlerin yer almadığını belirterek, anılan yapının daha ziyade bir ekonomik topluluk olduğunu söyledi.
“Avrupa Birliği’nin Batı Trakya Türkleri üzerindeki etkisine bakarsak, bunu birkaç farklı yoldan inceleyebiliriz. Bir tanesi Avrupalılaşma, Avrupa değerlerinin benimsenmesi ve buna uygun olarak Yunanistan’ın içerisinde yapılan reformlar. İkincisi de Avrupalılaşma ve Avrupa Birliği’nin aslında doksanların ikinci yarısında Türk-Yunan ilişkilerinde son derece yapıcı bir rol oynaması” şeklinde konuşan Alioğlu Çakmak, özellikle 1999 depremleri sonrası Türkiye ve Yunanistan arasındaki ilişkilerin olumlu seyrinden bahsetti.
