Dinçer Sümer/Azrail sanat camiamızda mesaiye devam ediyor
Dinçer Sümer/Azrail sanat camiamızda mesaiye devam ediyor … Dinçer Sümer 1953’ten sonra Şiir, Hikaye ve Roman’ın yanı sıra, Radyo Oyunu yazmaya başladı. Tiyatro üzerine akademik olarak Polonya, Almanya ve Amerika Birleşik Devletlerinde araştırmalar yaptı. yorum/haber…
Dinçer Sümer/Azrail sanat camiamızda mesaiye devam ediyor
Arkadaşlar maalesef bu hafta yine 3 büyük ustamızı kaybettik. Gerçekten yaprak dökümü dedikleri olay budur işte. Azrail mesaiye devam ediyor. Önce Büyük usta Türk Tiyatrosunun en büyük oyun ve metin yazarlarından usta kalem Dinçer Sümer hocamızı, daha sonra Büyük usta Sinemamızın seksen yıllık çınarı Süleyman Turan amcamızı kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyim. Son olarak ta Türk sinemasının karakter oyuncularından usta çınar Çetin Dağdelen Nam-ı Diyar (Deve Çetin)’i kaybettik. Kaybettiğimiz çınarlarımızı 3 bölümde sizinle paylaşacağım.
En usta kalemimiz Dinçer Sümer…
Büyük usta kalem Dinçer Sümer 19 Mart 1938 yılında İzmir’de doğdu. İzmir’de ilk ve orta öğretimini tamamlayarak ardından 1953’te girdiği Namık Kemal Lisesi’ni bitirdi. Sanata olan aşkı o nu konservatuara yönlendirdi. 1961’de 23 yaşında kazanarak eğitim gördüğü Ankara Devlet Konservatuarı Tiyatro Yüksek Bölümünden mezun oldu. Daha öğrenciyken gazetecilik mesleği ile de ilgilendiği için gazeteciliğe başladı. Devlet tiyatroları olarak Ankara ve İstanbul devlet tiyatrolarında çalıştı. Oyunlar oynadı. Sinemamızda da bir sürü filmlerde rol aldı.
“Tiyatromuza eserler kazandırdı”
Oyunculuğu yanında bir diğer ustalık alanını uzun yıllar yaptı Dublaj ve seslendirme sanatçılığı da yapan Dinçer Sümer. Türk Tiyatromuza birçok oyun ve Metin yazarak güzel eserler kazandırdı.
“Oyuncu ve Yönetmen”
Dinçer Sümer 1953’ten sonra Şiir, Hikaye ve Roman’ın yanı sıra, Radyo Oyunu yazmaya başladı. Tiyatro üzerine akademik olarak Polonya, Almanya ve Amerika Birleşik Devletlerinde araştırmalar yaptı. Devlet Tiyatrolarında 1960 yılından itibaren Oyuncu ve Yönetmen olarak çalıştı.
“Tiyatro Yazarları Derneği Yönetiminde”
Süleyman Demirel’in Cumhurbaşkanlığı döneminde, Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat danışmanlığı görevinde bulundu. Bu görevi döneminde değişik dönemlerde Devlet Tiyatroları Edebi Kurulunda ve Tiyatro Yazarları Derneği Yönetiminde bulundu.
“İlk Şiiri 1955’te Varlık Dergisinde çıktı”
Anadolu Üniversitesinde Dramaturgi bölümü öğretim görevliliğinde bulunarak bizzat derslere girdi. Büyük ustanın ilk Şiiri 1955’te Varlık Dergisinde çıktı. Yazdığı şiirleri bu tarihi izleyen yıllarda ayrıca Yeditepe, Dost, Türk Dili vd. Dergilerde yayınlandı. Dinçer Sümer bunun yanı sıra Radyo tiyatroları ve Oda Tiyatroları oyunları yazdı. Bu eserler Devlet Tiyatroların da sahnelendi.
“Eski Fotoğraflar”
İlk olarak 1976 yılında sahnelenen Dinçer Sümer’in kaleme aldığı ‘Eski Fotoğraflar’ adlı eseri Necef Uğurlu ve Jülide Övür’ün yönetmenliğini yaparak 1998’de sinemaya aktardığı filmde Ahmet Uğurlu ve Bennu Yıldırımlar başrolleri paylaştı.
“Her insanın bir masum hikayesi vardır”
Eski Fotoğraflar’ı ilk izlediğinde 20 yaşında olan usta sanatçı Ahmet Uğurlu bu rolü oynama hayalini 26 yıl sonra 46 yaşında gerçekleştirdiğini söyleyerek heyecanını farklı bir bakış açısı ile ifade etmişti. Sıradan insanların trajedilerinin anlatıldığı filmde zıt dünyaların altını çizmek istediklerinin altını çizmek istediklerini belirten usta Yönetmen Necef Uğurlu filmin temasını “Her İyinin bir kötü yanı, her kötünün de bir iyi yanı vardır. Her insanın bir masum hikayesi vardır. İnsanların hayatları yanlış kişilerle kesişebilir” sözleriyle anlatmıştı. Dinçer Sümer bundan sonra da birçok eserlere imza atmanın dışında dublaj ve seslendirme ile kariyerini hala sürdürdüğü dönemde 9 Eylül 2019 tarihinde aramızdan ayrıldı.
Dinçer Sümer hocamızın ödülleri…
TRT 1970 Sanat Ödülleri Yarışmasında Küpe Çiçeğinin Ölümü adlı Radyo oyunu, Gecenin bir yerinde adlı Televizyon oyunu ve serçe hikayesi ile üç başarı ödülü kazandı. Eski Fotoğraflar isimli eser ile Türk Dil Kurumu 1977 oyun ödülünü, ‘Meddah Amca’ adlı çocuk oyunu ile TBMM kültür Sanat kurulunun üçüncülük ödülünü aldı.
Dinçer Sümer’e 1998 yılında Kültür Bakanlığı tarafından Devlet Sanatçısı Ünvanı verildi. Türk Yunan Dostluğunu işleyen ‘Sandalım Kıyıya Bağlı’ adlı Kitabı ile Abdi İpekçi Dostluk ve Barış ödülünü kazandı.
Dinçer Sümer hocamızın eserleri…
Şiirleri: Günebakan 1955, Denize Çıkan Cadde 1957, Küçük Kızın Adı Ayşe 1965, Sandalım Kıyıya Bağlı 1982, Ayyuklalı Alekos 1983, Namazgahlı Şükrü Bey Destanı 1983
Romanları: Bozuk Bir Şey 1976, Bir Dönüş müydü O İzmir 1992
Öyküleri: Aklımda Kalan Masallar 1983, Memuroğlu Memur 1994
Oyunları: Katip Çıkmazı 1970, İstanbul ve Devlet Tiyatrosunda Oyun 1971-1972, Bu topraklar için 1976, Üç Derste Aşk (Ankara Meydan Sahnesinde Oynandı 1971), Altın Kalpli Kız-Çocuk Oyunu ( Devlet Tiyatrosunda Oynandı 1968), Eski Fotoğraflar (Devlet Tiyatrosunda Oynandı 1976, Sinema Filmine Çekildi 1998), Karacaoğlan 1984, Aşk Dediğin Nedir ki? (Devlet Tiyatrosunda Oynandı1984), Meddah Amca 1986, Toplu Oyunları 1994, Toplu Oyunları 2 1997
Rol Aldığı Tiyatro Oyunları…
Sandalım Kıyıya Bağlı/ Yazar 2017
Osmancık/ Uyarlayan 2017
Eski Fotoğraflar Yazar 1976-2012
Gül Satardı Melek Hanım/ Yazar 1985-1991
Sokratesin Savunması/ Yönetmen Yardımcısı 1968
Buzlar Çözülmeden/ Ekrem Yüzbaşı 1964
Yaşlı Hanımın Ziyareti/Alfred’ in Oğlu 1964
Ağaçlar Ayakta Ölür / Hırsızların Hırsızı 1962
NOT: Senaryosunu Yazdığı Sinema Filmi Eski Fotoğraflar 1998
Rol Aldığı Sinema Filmleri…
Cumhuriyet / Rauf Orbay 1998
İstanbul’ un Kızları/ Muammer 1968
An Gibi Yar Olmaz 1958
Çileli Bülbül 1957
Gelinin Muradı / Otelin Komisi 1957
Rol Aldığı Diziler…
Kurtuluş /Albay Behiç Bey 1996
Bağdat Hatun 1991
Son dönemde Türk Tiyatrosuna temelde Usta Metin ve Oyun yazarlarımızı, büyük kalemlerimizi kaybetmemizden sonra bu konu büyük önem taşıyor. İlerleyen zamanlarda Türk tiyatromuzun ve sinemamızın en usta kalemlerini derleyeceğim.
