Süleyman Turan/Azrail sanat camiamızda mesaiye devam ediyor

21 Eylül 2019

507 4 dakika okuma süresi

Süleyman Turan/Azrail sanat camiamızda mesaiye devam ediyor … Askere gittiği sırada Kore savaşı yaşanıyordu Gönüllü olarak Türk birliğine katıldı ve Japonya’ ya gitti. yorum/haber…

Süleyman Turan/Azrail sanat camiamızda mesaiye devam ediyor

Arkadaşlar sırada ise İki gün önce kaybettiğimiz Türk Sinemasının En Efendi Naif oturmuş yapıda en özel sanatçısı Süleyman Turan amcamızı anlatacağım. Yer aldığı tek bir mizaha dönük kötü karakter dışında hiçbir kötü karakter oynatılamayan tek oyuncusu olarak örnek bir isimdi.

“Gerçek adı Süleyman Başturan’dır”

Süleyman Turan 19 Kasım 1936 tarihinde İstanbul Kadıköy’de doğmuştur. Gerçek adı Süleyman Başturan’dır. İlk, Orta ve Lise öğretimini Kadıköy’de tamamladı. Liseyi Haydarpaşa lisesinde bitirdi ve daha küçük yaşta sanata karşı meraklı olduğu için Halkevlerine girer çıkardı. Oralarda çalışmalar yapan resim hocalarının atölyelerine katılır resim yapmayı öğrenirdi.

“Kore savaşına gönüllü katıldı”

Daha sonra üniversite serüveni başlayan Süleyman Turan, İstanbul Üniversitesi İngiliz Filoloji’sini kazandı fakat burada üçüncü sınıfa kadar okuyabildi. Yedek Subay olarak askere gitti. Askere gittiği sırada Kore savaşı yaşanıyordu Gönüllü olarak Türk birliğine katıldı ve Japonya’ya gitti. Bir gün Japonya’da askerler arasında bir yetenek yarışması düzenlenir. Bu yarışmaya Türk askerler İngilizce yazılı bir piyes ile katılır ve oyun birinci seçilir. Bu oyun ustanın sahne sanatlarına başladığı ilk denemesi olmuştur.

“Uzakdoğu da uzun süre kaldı”

Yine bir gece Tokyo’da bir gece kulübüne gittiklerinde bir film çekimine şahit olurlar. Brezilya-Japonya co-Prodüksiyonu bir filmdir bu proje. Süleyman Turan filmde figüran olarak oynar. Askerliği bitmesine rağmen Türkiye’ye dönmez ve uzun bir süre Uzakdoğu ve Amerika’da macera yaşar.

“Çizimleri ‘Akbaba’ dergisinde yayımlandı”

İlk kez sahneye İstanbul’da bir tiyatro oyunu ile çıktı. Oynadığı ilk film ise Osman Seden’in yönettiği ve Başrollerde Türkan Şoray ve Tamer Yiğit, Öztürk Serengil ve Hulusi Kentmen’in olduğu ‘Sayın Bayan’ filmi idi. Süleyman Turan bir dönemde dergi ressamı olarak çalıştı. Filmlerin dışında uzun zaman karikatür ve resim yaptı. Çizimleri uzun yıllar ‘Akbaba’ dergisinde yayımlandı. Önce Akşam gazetesinde başladı çizgi roman çizmeye. Senaryolarını da o yazıyordu. BU arada afişler ve kitap kapaklarını yapıyordu. Sonra Sabah gazetesinde 15 yıl çizgi roman çizdi. Hatta bir ara iki yıl kadar Hafta sonları Veli Efendi hipodromunda At Yarışlarına Bilet sattı.

‘‘Harput’ta bir Amerikalı”

Süleyman Turan’ın tiyatro ve sinemaya da ilgisi her zaman ilk sıradaydı. İngiliz Filolojisinde okurken her gece Gürdal Onur adlı arkadaşının oynadığı Tiyatronun kulisine takılmaktadır. Sürekli gidip geldiği bu yer ünlü tiyatro sanatçısı Saim Agapo’nun kurduğu özel tiyatrodur. O kadar sık gider ki oyunun adeta tamamını ezberlemiştir. Bir gün Selim Naşit Özcan tiyatroya gelmeyince onun oynadığı rolü oynar ve 1962 de tiyatroya başlar. “Harput’ta bir Amerikalı” oyununda başrol oynadı.

“Başturan’ı turan olarak değiştirir”

1963 yılında SES dergisinin yaptığı yarışmayı kazanarak sinemaya adım attı. Aynı yarışmada O yıl Ajda Pekkan ve Ediz Hun birincilik alarak sinemaya adım atmışlardır. Bu sırada büyük film şirketi Kemal Film’deki bir yetkili onun soyadını çok uzun bulur ve Başturan’ı Turan olarak değiştirir. Büyük usta ‘Sayın Bayan’ filmi ile sinemaya adım atar. Oldukça küçük bir roldür bu. Sonraki Film ‘Koçum benim’de ise koca bir rolü vardır. Bu filmde Türk Sinemasını Taçsız kralı Ayhan Işık ile birlikte oynar. Süleyman Turan’ın en önemli özelliği Kafadaki Jön’ün Esas Oğlan’ın sadık dostu rollerinde, sevecen tiplemesi ile başarılı olup beğeni kazanmıştır.

“En iyi yardımcı erkek oyuncu ödülü”

1970 senesinde ‘Dikkat Kan Aranıyor’ adlı filmde Ekrem Bora ile rolleri paylaşmış, akıl hastanesinden kaçan bir deli tiplemesi ile olağanüstü bir performans göstermiştir. 1971 senesinde Yılmaz Güney ile ‘Yarın Son Gündür’ adlı filmi çevirdi. Bu filmdeki rolü ile 9. Antalya Film Festivalinde en iyi yardımcı erkek oyuncu ödülünü aldı. Yine 1972 de Ediz Hun ile birlikte rol aldığı ‘Güllü’ filmi ile en iyi yardımcı erkek oyuncu ödülünü ikici kez almıştır.

“Sarıpınar 1914”

70’li yılların ortalarında Yeşilçam’da ki krizin ardından seyirciyi sinemaya çekmek için bir çözüm olarak üretilen Seks Furyası’ndan o da etkilendi. Bu dönemde 3 yıl kadar sinemadan uzaklaşarak Çizgi Roman ve Senaryo yazarlığı yaptı. Bu sırada TRT’ den gelen teklifi değerlendirdi ve Türkiye’nin sesli çekilen ilk dizi filmlerinden biri olan ‘Sarıpınar 1914’ te oynadı.

“Üç sinema senaryosunda imzası var”

Süleyman Turan 3 tane de sinema filminin senaryosunu yazmıştır. Bunlardan ikisi Zeki Alasya ve Metin Akpınar’ın Başrollerini paylaştığı 1983 yapımı Baş Belası ve Dönme Dolap filmleridir. Üçüncü yazdığı film ise Başrollerini Tarık Akan ve Necla Nazır’ın paylaştığı Hulusi Kentmen ve Neriman Köksal gibi isimlerin yer aldığı ‘Sevgili Dayım’ filmleridir. Büyük usta bu filmlerde oyuncu olarak ta enfes karakterlere imza atmıştır. Bu filmlerden Sevgili Dayım’ı Büyük usta Rejisör Zeki Ökten, Baş Belası Filmini Kartal Tibet ve Dönme Dolap filmini de Zeki Alasya yönetmiştir.

“1967’de evlendi”

Süleyman Turan özel hayat ve aile yaşamı olarakta Candan Öncü ile 17 Temmuz 1967 tarihinde evlenmiştir. Kendisi 4 sene önce eşini kaybetti ve yalnız bir şekilde yaşamın idame ettiriyordu. Bu evliliğinden de Beliz adında bir kızı bulunmaktadır.

“2 gün sonra ölüsü bulundu”

Büyük usta Süleyman Turan içinde en acı olan dünya hayatında son bulan ömründe gerçekleşen finalin acı bir şekilde noktalanmasıdır. Kendisi 8 Eylül 2019 günü evinde kalp krizi geçirerek hayatını kaybediyor. Komşuları yalnız yaşadığı için iki gündür kapısında bulunan gazetelerin kendisi tarafından alınmadığını fark ederek kapıyı kırıyorlar ve kendisini ölü olarak buluyorlar. Kendisi ölümünün ardından geride yazmış olduğu bir sürü fotoroman, dergi ve karikatür ile birlikte yazmış olduğu 3 sinema ve rol aldığı 177 sinema filmi ile birlikte 3 tane televizyon dizisi bıraktı sevenlerine.

Süleyman Turanın ödülleri…

– 1971 Altın Koza Film Festivali: En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü (Yarın Son Gündür filmindeki rolü ile)
– 1972 Antalya Altın Portakal Film Festivali: En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü (Güllü Filmindeki rolü ile)